ဇီ၀က (ေဆး-၂) - ဧၿပီ ၃၊ ၂၀၁၁
“---မ်ားေသာအားျဖင့္ ပါးစပ္နံတဲ့သူေတြဟာ သူတို႕ ပါးစပ္နံတာကို သတိမထားမိၾကပါဘူး။ အျခားသူေတြက သတိထားမိေပမယ့္ အားနာလို႕ ျဖစ္ေစ ရွက္လို႕ ျဖစ္ေစ ဘာမွ မေျပာဘဲ ေအာင့္အင္း သည္းခံျပီး ေနေလ့ရိွတတ္ၾကတယ္---”
ခံတြင္း အနံ႕ နံျခင္းကို ေဆးပညာအရ halitosis လို႕ ေခၚပါတယ္။ English လိုေတာ့ လြယ္လြယ္ကူကူ bad breath ေပါ့။ Halitosis ဟာ လူေတြမွာ ေတြ႕ရမ်ားတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ျပီး အဓိက ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ပါးစပ္ထဲမွာ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြနဲ႕ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ ခိုေအာင္းေနလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ပါးစပ္နံတဲ့သူေတြဟာ သူတို႕ ပါးစပ္နံတာကို သတိမထားမိၾကပါဘူး။ အျခားသူေတြက သတိထားမိေပမယ့္ အားနာလို႕ ျဖစ္ေစ ရွက္လို႕ ျဖစ္ေစ ဘာမွ မေျပာဘဲ ေအာင့္အင္း သည္းခံျပီး ေနေလ့ ရိွတတ္ၾကတယ္။ အရမ္း ရင္းႏီွးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက ျဖစ္ေစ မိသားစု၀င္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ျဖစ္ေစ ေျပာေသာေၾကာင့္သာ သူတို႕ သတိထားမိတတ္ၾကပါတယ္။
ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အဆိုအရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အားလံုးနည္းပါးဟာ ဘ၀ရဲ႕ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ ပါးစပ္နံတာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါလိမ့္မယ္တဲ့။ တခါတေလက်ေတာ့လည္း ပင္ကိုက ပါးစပ္ မနံေပမယ့္ အနံ႕ျပင္းတဲ့ အစာေတြ ဥပမာ - ၾကက္သြန္ျဖဴကဲ့သုိ႕ ေသာ အစာေတြကို စားမိျပီး အနံ႕ထြက္တာမ်ိဳးလည္း ရိွတတ္ပါတယ္။ နံတယ္မနံဘူး ဆိုတာက ဓေလ့ထံုးစံနဲ႕လည္း ဆိုင္ေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္လို႕ အနံ႕နံတာမ်ိဳး။ သူတို႕အခ်င္းခ်င္းေတာ့ မနံဘူးေပါ့။ ေဘးက ေဆးလိပ္မေသာက္တဲ့သူကသာ အနံ႕မခံႏိုင္တာ။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းဟာ ခံတြင္းနံ႕ နံျခင္းရဲ႕ တရားခံတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ေၾကာင့္ ခံတြင္းေျခာက္ျခင္း၊ သြားဖံုးေရာင္ျခင္း တို႕ကို ျဖစ္ေစပါတယ္။
“---ခံတြင္း သန္႕ရွင္းေရးကို ေသခ်ာလုပ္ေဆာင္ရင္ အနံ႕နံသူအမ်ားစုဟာ အဆိုပါ အေျခအေနမွ သက္သာသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္---”
ခံတြင္း က်န္းမာေရးနဲ႕ သန္႕ရွင္းေရးကို ဂရုစိုက္ျခငး္က ပါးစပ္နံျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆံုး ကာကြယ္နည္းတစ္လက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခံတြင္း သန္႕ရွင္းေရးကို ေသခ်ာလုပ္ေဆာင္ရင္ အနံ႕နံသူအမ်ားစုဟာ အဆိုပါ အေျခအေနမွ သက္သာသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္တာေတာင္မွ မသက္သာဘူး ဆိုရင္ ခံတြင္း အတြင္းမွ ျဖစ္ေစ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္းမွ ျဖစ္ေစ ေရာဂါ တစ္ခုခုရိွေနတတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႕ လုပ္ေဆာင္လို႕မွ အဆင္မေျပပါက တတ္ကၽြမ္းသည့္ ဆရာ၀န္တို႕ႏွင့္ ျပသေစလိုပါတယ္။
ခံတြင္း အနံ႕ဆိုးျခင္းဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲ။
ခံတြင္းအနံ႕ဆိုးေအာင္ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ခံတြင္း သန္႕ရွင္းမွဳအားနည္းျခင္း
သြားပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္အရ ခံတြင္း အနံ႕ထြက္သူေတြရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းေလာက္က ခံတြင္း သန္႕ရွင္းမွဳ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ စားလိုက္တဲ့အစာေတြကို ပါးစပ္ထဲမွာရိွတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြက ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ဘယ္သူမွ အစာတစ္လုပ္ကို ပါးစပ္ထဲမွာ စကၠန္႕ပိုင္းထက္ ပိုျပီး ငံုမထားတဲ့အတြက္ မသိသာပါဘူး။ ပါးစပ္ထဲမွာ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြ က်န္ခဲ့ရင္ေတာ့ ဘက္တီးရီးယားေတြအတြက္ ရိကၡာ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ အစာကို ေခ်လိုက္ရင္ hydrogen sulphide ဆိုတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕တစ္မ်ိဳးကို ထုတ္လႊတ္ပါတယ္။ သူကမွ အနံ႕ နံေစတာပါ။ ၎ဓာတ္ေငြ႕ကို ၾကက္ဥပုပ္ေတြမွာလည္း ေတြ႕ရတတ္ျပီး ပုပ္အက္အက္အနံ႕ကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
“---ေၾကာ္ျငာထားေသာ ငံုေဆး ၊ ပလုပ္က်င္းေဆးႏွင့္ ေသာက္ေဆးမ်ားကို ေတြ႕ဖူးပါလိမ့္မယ္။ အဆိုပါေဆးမ်ားသည္ ခံတြင္းအနံ႕ကို ယာယီသာ ေကာင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္---”
ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘက္တီးရီးယားေတြဟာ အစာေဟာင္းေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းျပီး သြားေတြနဲ႕ သြားဖံုးေပၚမွာ သြားေခ်းလို႕ ေခၚတဲ့ အျဖဴေရာင္ (သို႕) အေရာင္မရိွတဲ့ အဖတ္ကေလးေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ပမဏနည္းပါးရင္ အေရာင္မဲ့တတ္ျပီး မ်ားျပားလာပါက အျဖဴေရာင္ အဖတ္ေတြအျဖစ္ ေတြ႕ျမင္ရတတ္ပါတယ္။ သြားကို ႏံွ႔ေအာင္ မတိုက္ရင္ သြားၾကားနဲ႔ ပါးေစာင္တို႕မွာ တင္က်န္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီ သြားေခ်းေတြေၾကာင့္ သြားဖံုးေရာင္ျခင္း ျဖစ္ေပၚေစျပီး အနံ႕ဆိုးမ်ား ထုတ္လႊတ္ႏိုင္ပါတယ္။
သြားဖံုးေရာင္ျခင္း
သြားတုသန္႕ရွင္းမွဳ အားနည္းျခင္း
သြားအတု အံပံုအတု အသံုးျပဳသူမ်ားသည္ ၎တို႕ကို ပံုမွန္သန္႕ရွင္းေအာင္ ေဆးေၾကာျခင္း မရိွပါက ဘက္တီးရီးယားမ်ား ေပါက္ပြားျပီး အနံ႕ဆိုးမ်ား ထြက္ႏိုင္ပါသည္။
ပါးစပ္ေျခာက္ျခင္း
ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ပါးစပ္ေတြကို တံေတြးလို႕ေခၚတဲ့ saliva က အျမဲတမ္း စိုစြပ္ျပီး သန္႕ရွင္းေနေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးေနပါတယ္။ အကယ္၍ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ပါးစပ္ေျခာက္ေနပါက အေရျပားမ်က္ႏွာျပင္ရိွ အညစ္အေၾကးမ်ားႏွင့္ dead cell မ်ားကို မဖယ္ရွားႏိုင္ေတာ့ေပ။ ထိုအခါ ပါးစပ္နံတတ္ပါသည္။ ေရေသာက္နည္းျခင္းကလည္း ပါးစပ္ေျခာက္ျခင္းကို အားေပးပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ယခုလို ပူအိုက္သည့္ ရာသီဥတုတြင္ ေရခဏခဏ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ပါးစပ္အတြင္း စိုစြပ္မွဳကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ပါသည္။
အစားအေသာက္ေၾကာင့္ ပါးစပ္နံျခင္း
ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီ ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ မဆလာမွဳန္႕မ်ားသည္ စားလိုက္ပါက ပါးစပ္နံ ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အရက္ႏွင့္ ေကာ္ဖီသည္လည္း အနံ႕ဆိုးေစတတ္ပါသည္။ ပါးစပ္အတြင္းရိွ ဘက္တီးရီးယားမ်ားသည္ အသီးအရြက္ထက္ အသားကို ေခ်ဖ်က္ပါက အနံ႕ဆုိးေသာ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို ပိုထုတ္ေပးေလ့ရိွသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ သြားၾကားတြင္ အသားစမ်ား က်န္ခဲ့ျခင္းသည္ အရြက္စမ်ားက်န္ခဲ့ျခင္းထက္ အနံ႕ဆိုးျခင္းကို ပိုမို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။
ေဆးမ်ား
အခ်ိဳ႕ေသာ ၾကာရွည္စဲြေသာက္ရသည့္ ေဆးမ်ားသည္ ခံတြင္း ေၿခာက္ၿခင္း ႏွင့္ တံေတြးအထြက္နည္းျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ ထိုအခါမ်ိဳးတြင္လည္း ပါးစပ္နံႏိုင္ပါသည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း
ေဆးလိပ္အေငြ႕သက္သက္ေၾကာင့္ေတာ့ ပါးစပ္မနံတတ္ပါ။ သို႕ေသာ္ ေဆးလိပ္သည္ ပါးစပ္ေျခာက္ျခင္းကို အားေပးသလို သြားႏွင့္ ခံတြင္း က်န္းမာေရးကိုလည္း အားနည္းေစပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ တိုက္ရိုက္မဟုတ္ေသာ္လည္း သြယ္၀ိုက္ေသာနည္းအားျဖင့္ ပါးစပ္နံျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။
ခံတြင္း အနံ႕နံႏိုင္ေသာေရာဂါႏွင့္ က်န္းမာေရးအေျခအေနမ်ား
* အာသီးေရာင္ျခင္း
* ဆီးခ်ိဳ (uncontrolled)
* အဆုပ္ပြ ေရာဂါ၊ ေလျပြန္ေရာင္ေရာဂါႏွင့္ နာတာရွည္အဆုပ္ေရာဂါမ်ား
* ထိပ္ခပ္နာ
* အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း
* အမွ်င္ဓာတ္ႏွင့္ ကဆီဓာတ္အစားနည္းျပီး အသား အစားမ်ားျခင္း
* နာတာရွည္ အသည္းေရာဂါသည္မ်ား
* နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါသည္မ်ား
* အခ်ိဳ႕ေသာကင္ဆာမ်ား ဥပမာ - လွ်ာကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ ႏွင့္ အစာေရမ်ိဳကင္ဆာ
ခံတြင္း အနံ႕နံျခင္းကို ဘယ္လိုေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္မလဲ။
ခံတြင္း သန္႕ရွင္းေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး
ပါးစပ္နံတယ္ဆိုတာ ေဆးခန္းသြားျပီး ကုသလို႕ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ ေဆးဆိုင္မွ ေဆး၀ယ္ေသာက္လို႕လည္း ေပ်ာက္မည္မဟုတ္။ ေဆးဆိုင္မ်ားတြင္လည္း ခံတြင္းအနံ႕ေပ်ာက္ေဆး ဆိုျပီး ေၾကာ္ျငာထားေသာ ငံုေဆး ၊ ပလုပ္က်င္းေဆးႏွင့္ ေသာက္ေဆးမ်ားကို ေတြ႕ဖူးပါလိမ့္မယ္။ အဆိုပါေဆးမ်ားသည္ ခံတြင္းအနံ႕ကို ယာယီသာ ေကာင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သင့္အေနျဖင့္ ပံုမွန္သြားတုိက္မည္၊ သြားၾကားထုိးမည္ဆိုပါက ခံတြင္းအနံ႕ထြက္ဖို႕ သိပ္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။
“---၃ လတန္သည္ ၄ လတန္သည္တြင္ တစ္ၾကိမ္မွ် သြားတိုက္တံ အသစ္တစ္ေခ်ာင္း ျဖင့္ လဲလွယ္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ သြားတစ္ခါတိုက္ပါက အနည္းဆံုး ၂ မိနစ္ခန္႕ ၾကာရမည္---”
သြားတိုက္ရာတြင္ တစ္ေန႕ကို အနည္းဆံုး ၂ၾကိမ္ တိုက္ဖို႕လိုသည္။ သြားတိုက္ေဆးသည္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ထုတ္လုပ္သည့္ ခ်ိဳရဲရဲ သြားတိုက္ေဆးမ်ား မဟုတ္ဘဲ floride ပါ၀င္သည့္ အရသာ မရိွသည့္ သြားတိုက္ေဆးမ်ားသာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။ သြားတိုက္တံတြင္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည့္ အေမႊးေလးမ်ား ပါ၀င္ရမည္ျဖစ္ျပီး အတိုအရွည္မတူညီပါက ပိုေကာင္းသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ သြားတိုက္တံ တစ္ေခ်ာင္းကို တုိက္လာလိုက္တာ လူမွန္းသိကတည္းကေန ဘဲြ႕ရသည္အထိ ဆိုတာမ်ိဳးလည္း ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ၃ လတန္သည္ ၄ လတန္သည္တြင္ တစ္ၾကိမ္မွ် သြားတိုက္တံ အသစ္တစ္ေခ်ာင္း ျဖင့္ လဲလွယ္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ သြားတစ္ခါတိုက္ပါက အနည္းဆံုး ၂ မိနစ္ခန္႕ ၾကာရမည္ ျဖစ္သည္။ သြားတိုက္ျပီးပါက သြားပြတ္တံျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ လွ်ာပြတ္တံျဖင့္ ျဖစ္ေစ လွ်ာကို ရြရြကေလး ပြတ္၍ သန္႕ရွင္းေရး လုပ္ေပးရပါမည္။
အျခားေသာနည္းလမ္းေတြကေတာ့....
အစာစားျပီးတိုင္း ပလုပ္က်င္းပါ။ ထိုအခါ စားၾကြင္းစာက်န္မ်ား သြားမ်ားအတြင္း၌ တင္က်န္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးပါသည္။
အကယ္၍ ပလုပ္က်င္း၍ အဆင္မေျပပါက ပီေက၀ါးပါ။ ပီေကကို ပါးစပ္အတြင္းႏွံ႕ေအာင္ ၀ါးပါက ပါးစပ္အတြင္းမွ တံေတြးမ်ားပါထြက္လာျပီး ခံတြင္း သန္႕ရွင္းျခင္းကို အားေပးပါသည္။
မိမိစားမည့္အစာကို သတိထားပါ။ အေရးၾကီးပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ရမည့္အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ခံတြင္းနံေစေသာ အစားအစာမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ သို႕ေသာ္ မေရွာင္ႏိုင္ပါက သြားဆရာ၀န္ႏွင့္ ပံုမွန္ျပသကာ သြားႏွင့္ သြားဖံုးက်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ပါ။
Reference
Written by Christian Nordqvist
ဘာသာျပန္သူ - ဇီ၀က (ေဆး-၂)
No comments:
Post a Comment